Một Số Kiến Thức Của Người Chơi Cầu Lông Thường Bị Bỏ Qua Khi Chọn Cho Mình Một Cây Vợt Cầu Lông Mới

Đối với bộ môn cầu lông thì vợt cầu lông đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc truyền tải lực đánh cũng như thể hiện lối đánh và kỹ thuật cầu lông của người chơi. Vì vậy, việc lựa chọn 1 cây vợt cầu lông phù hợp với người chơi là yêu cầu bắt buộc đối với người chơi cầu lông. Tuy nhiên hiện nay đa phần người chơi chỉ tham khảo thông tin về vợt cầu lông trên mạng hoặc dựa theo thông tin truyền miệng về 1 cây vợt đó như thế nào, hoặc thông qua sự tư vấn của các shop bán đồ thể thao. Chính vì thế sẽ xảy ra các trường hợp sẽ mua không được cây vợt như mong muốn mặc dù đã tham khảo nhiều người chơi và đã tìm hiểu kĩ thông tin về vợt. Hôm nay tôi sẽ chỉ ra một số yếu tố thường hay bị bỏ qua của người chơi khi dựa vào các yếu tố căn bản để chọn 1 cây vợt. Tôi vẫn dựa trên các yếu tố căn bản cách chọn vợt cầu lông và nói sâu hơn để người chơi nắm được những kiến thức căn bản quan trọng khác khi chọn 1 cây vợt mới.

1. Trọng lượng và điểm cân bằng của vợt: Trọng lượng tịnh và trọng lượng khi cầm là hoàn toàn khác nhau

Như các bạn đã biết, trọng lượng của vợt cầu lông được ký hiệu là “ U “ và phân ra cụ thể cho người chơi từ nặng tới nhẹ , tương ứng là 2U ( 90-94gram), 3U(85-89gram), 4U(80-84gram) hoặc 5u ( 75-79gram). Tuy nhiên các bạn phải hiểu rằng đây là trọng lượng tịnh của vợt do nhà sản xuất đưa ra. Trọng lượng tịnh của vợt cầu lông là trọng lượng tổng thể của 1 cây vợt khi được xuất xưởng, tức là khi đo trọng lượng tịnh cây vợt cầu lông sẽ được đặt theo phương nằm ngang, đũa vợt sẽ nằm ngang trên cân để đo. Nhưng khi đánh các bạn đâu có cầm đũa để đánh mà các bạn cầm cán vợt để đánh, chính vì thế sẽ có 1 cái khác gọi là trọng lượng khi cầm. Đây chính là yếu tố quyết định đến việc cảm nhận nặng hay nhẹ của cây vợt khi người chơi cầm. Bạn thử tưởng tượng khi bạn cầm cái cuốc, bạn có thể cầm ngang ở giữa thân cuốc và nhấc nó lên nhẹ nhàng theo phương ngang hoặc theo phương dọc, nhưng khi bạn cầm phần phía cuối cán cuốc thì bạn rất khó để cầm được cái cuốc theo phương ngang như khi bạn cầm ngang thân cuốc. Nguyên nhân là tại sao? Vậy đâu sẽ là cách chọn vợt cầu lông đúng?

 Đó là vì trọng lượng tịnh và trọng lượng khi cầm hoàn toàn khác nhau. Trọng lượng tịnh do nhà sản xuất công bố sau khi sản xuất và mang tính chất tham khảo, trọng lượng khi cầm chính là trọng lượng khi bạn cầm vào cán vợt để đánh, nó sẽ khác nhau hoàn toàn. Ví dụ cụ thể cây Lining Aeronaut 9000C, trọng lượng tịnh là 90,9gram, nhưng trọng lượng cầm là 88,5gram.

Đó là ví dụ về cây vợt nghĩ là nặng nhưng nó là nhẹ, và đây là ví dụ về cây vợt nhẹ nhưng nó sẽ nặng. Đó là câu Lining Aeronaut 7000i.

Đây là trọng lượng tịnh khi đo là 80,1gram (4u).

Và đây là trọng lượng khi cầm là 86,5gram ( 3u)

Việc trọng lượng tịnh và trọng lượng khi cầm khác nhau là do điểm cân bằng của vợt, những cây vợt cầu lông nhẹ sẽ có điểm cân bằng cao hơn 310mm chính là để cân bằng yếu tố trọng lượng khi cầm và khi đánh để đảm bảo được độ nhẹ của vợt để xử lý linh hoạt trong quá trình đánh nhưng vẫn đảm bảo đủ khả năng truyền tải lực cho người chơi khi đánh. Nên cứ không phải vợt cầu lông nặng sẽ nặng và vợt cầu lông nhẹ sẽ nhẹ đâu nhé!

2. Cách chọn vợt cầu lông - Điểm uốn của cây vợt cầu lông mới ( Bending point)

Điểm uốn của vợt là gì? Tại sao nó lại có vai trò quan trọng trong việc truyển tải lực từ tay đến trái cầu khi thực hiện cú đánh và quyết định trái cầu đi cắm hay không?

Một trong những cách chợn vợt cầu lông đúng là dựa vào điểm uốn của vợt. Vì điểm trên đũa vợt có dao động nhiều nhất khi đánh, hay nói cách khác đó là điểm dẻo nhất trên đũa vợt, thực hiện dao động nhiều nhất khi vợt chạm cầu. Bất kể là cây vợt cầu lông có đũa cứng hay mềm thì tất cả đều có điểm uốn.

Ví dụ bên dưới là hình ảnh mô phỏng điểm uốn khác nhau tại các vị trí khác nhau trên đũa sẽ cho ra các biên độ dao động khác nhau.

Một cây vợt cầu lông có điểm uốn ở đâu sẽ phụ thuộc vào 03 yếu tố chính: độ cứng của đũa, điểm cân bằng của vợt và cấu trúc của đũa vợt ( hình dạng cấu trúc bên trong, chất liệu và cách sắp xếp carbon của nhà sản xuất). Thông thường những cây vợt chuyên công thì điểm uốn sẽ nằm ở gần chóp cán, cho phép cây vợt dao động nhiều góp phần làm cho cú đánh được cắm hơn khi quãng đường đi xa hơn, những cây vợt cầu lông thiên trên lưới thì điểm uốn sẽ gần chữ T để đảm bảo cầu được cắm hơn cho quãng đường ngắn hơn. Đây là ví dụ cụ thể về điểm uốn của cây vợt chuyên công và cây vợt chuyên bắt lưới trên.

Có thể nhìn thấy cây bên trái là cây vợt cầu lông chuyên bắt lưới trên nên điểm uốn nó sẽ nằm ở gần chữ T để giúp cho trái cầu khi đánh ở trên lưới sẽ được cắm hơn, quãng đường đi của trái cầu sẽ ngắn hơn, chuẩn xác hơn khi đánh cầu trên lưới. Cây chuyên công bên phải thì điểm uốn nó sẽ ở gần chóp cán để giúp cho việc ở cuối sân khi đập cầu sẽ lực hơn, quãng đường đi xa hơn, cầu sẽ đi cắm hơn. Nên nhiều khi có nhiều trái cầu trên lưới nhưng nhiều anh em mặc dù gập cổ tay để dứt điểm nhưng cầu vẫn ra ngoài hoặc cầu chạm lưới thì điểm uốn chính là nguyên nhân. Để lựa cách chọn vợt cầu lông, tìm điểm uốn của vợt cầu lông như thế nào? Thì người chơi có thể thử bằng cách cầm và uốn thử đũa vợt xem nơi  nào trên đũa vợt thực hiện dao động nhiều nhất để có thể lựa chọn cây vợt phù hợp. Những cây vợt cân bằng thì điểm uốn sẽ nằm ở giữa đũa vợt, những cây vợt thiên công thì điểm uốn đa phần nằm ở gần chóp cán, những cây vợt cầu lông thiên thủ thì điểm uốn sẽ nằm ở giữa đũa lên đến khu vực chữ T

3. Mô men xoắn của vợt cầu lông mới

Như các bạn đã biết, vợt cầu lông mới gồm nhiều bộ phận cấu thành (head, throat, shaft, handle) và được nối với nhau, trong đó phần vành vợt hay còn gọi là mặt vợt (head) được nối với đũa (shaft) thông qua khớp nối chữ T (throat). Chính vì thế khi đánh sẽ có những độ rung nhất định ảnh hưởng đến cảm giác đánh của người chơi. Tuỳ theo những vị trí sẽ có những độ rung ảnh hưởng nhất định đến quá trình đánh. Được quan tâm và ưu tiên hơn cả chính là khớp nối chữ T, nơi nối nhau giữa mặt vợt và đũa vợt vì mặt vợt là chính nơi giữ lưới để tiếp xúc cầu khi đánh và đũa vợt cầu lông là nơi truyền lực từ cánh tay đến mặt vợt có lưới chạm cầu khi thực hiện cú đánh và là nơi truyền lại phản lực cho cánh tay. Vậy mô men xoắn của vợt là gì?

Mô men xoắn của vợt là thông số chỉ mức độ “trượt”  của vợt cầu lông khi vợt tiếp cầu ngoài vùng trung tâm của mặt vợt. Khung vợt cầu lông càng ít mô men xoắn thì cú đánh chạm cầu ngoài vùng trung tâm sẽ mang đến độ chính xác cao hơn và không làm ảnh hưởng đến độ rung tổng thể của cây vợt. Mỗi mặt vợt cầu lông sẽ có những điểm ngọt nhất định, tuy nhiên không phải lúc nào chúng ta cũng đánh vào điểm ngọt (sweet point) của mặt vợt, sẽ có lúc đánh ra ngoài điểm ngọt và đấy chính là lúc mô men xoắn phát huy tác dụng. Khả năng trượt hay nói cách khác là độ dao động của mặt vợt cầu lông khi cầu chạm ngoài điểm ngọt của mặt vợt càng ít giúp cú đánh càng chuẩn như bình thường. Để làm giảm mô men xoắn của vợt thì có 1 cách đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả, phần này thì  mỗi hãng sẽ có mỗi ngôn ngữ và cách thiết kế khác nhau nhưng đa phần sẽ chọn làm theo công nghệ T- joint. Tức là gia cố điểm chữ T để làm giảm mô men xoắn và nâng cao hiệu quả của cú đánh khi cầu ở ngoài điểm ngọt. Nếu chọn theo công nghệ “T joint  intensified” thì cây vợt sẽ có đặc trưng nhất định trong thiết kế đó chính là phần chữ T của cây vợt sẽ có khuyên hướng ngang ra và chéo lên trên thay vì tròn theo những cây vợt bình thường.

Qua những hình ảnh trên chúng ta có thể hiểu được phần nào thiết kế T joint đặc trưng của các nhà sản xuất mang đến cho cây vợt. Hiện nay có một số nhà sản xuất tiên phong áp dụng công nghệ  T joint  vào để sản xuất vợt như Mizuno, Adidas, Felet, Kawasaki... Nên khi để có 1 cách chọn vợt cầu lông mới, T joint cũng là 1 yếu tố rất đáng quan tâm để người chơi có thể quyết định cách chọn vợt cầu lông và nó rất dễ nhận biết qua thiết kế đặc trưng này.

4. Cách chọn vợt cầu lông - chiều dài tổng thể, chiều dài cán cầm.

Đa phần các vợt cầu lông sẽ có chiều dài tổng thể là từ 665mm đến 680mm và phần cán cầm sẽ từ 200mm đến 210mm. Hiện nay các hãng làm chuẩn 675mm cho tất cả các cây vợt của mình. Như vậy nếu 1 cây vợt có cùng chiều dài tổng thể là 675mm nhưng chiều dài cán cầm khác nhau là 200mm và 210mm thì có cách chọn vợt cầu lông khác nhau như thế nào? 

Trước hết là đối với cây vợt có cán cầm 200mm thì phần đũa và vợt sẽ là 475mm và cây vợt có cán cầm 210mm thì phần chiều dài đũa và mặt vợt sẽ là 465mm. Nếu chu vi mặt vợt là như nhau thì vậy sự chênh lệch 10mm này sẽ ảnh hưởng như thế nào mà các nhà sản xuất phải ký hiệu thêm “ Long 10mm” lên đũa vợt hay vành vợt ( ví dụ như vợt cầu lông Yonex Astrox 88D)

Câu trả lời là đũa vợt dài hơn làm cho đũa vợt cầu lông dao động nhiều hơn khi đánh, nên những quả tấn công sẽ hiệu quả hơn, uy lực hơn nhưng buộc quãng đường đánh của cây vợt phải dài để đảm bảo phát huy được hiệu quả và đũa ngắn hơn sẽ ngược lại, những quả trên lưới sẽ có quãng đường ngắn hơn, chuẩn hơn. Các bạn cứ tưởng tượng các bạn cầm 2 đoạn cây khác nhau cùng đánh vào 1 điểm, đoạn cây ngắn hơn sẽ đỡ mất thời gian để đánh hơn nhưng lại không có lực, đoạn cây dài hơn sẽ có lực hơn tuy nhiên lại tốn thời gian hơn. Chính vì thế các nhà sản xuất căn cứ thêm vào điểm này để sản xuất những vợt cầu lông chuyên công hay chuyên bắt lưới để đáp ứng được nhu cầu của người chơi.

Ví dụ cụ thể: so sánh 2 cây cùng dòng Aeronaut là Vợt cầu lông Lining N99 và Vợt cầu lông Lining 9000C. Cả hai cây đều có chiều dài tổng thể là 675mm, tuy nhiên Vợt cầu lông N99 thì chiều dàn cán cầm là 200mm và Vợt cầu lông 9000c là 210mm, sẽ dẫn đến khả năng phát lực, khả năng thoát cầu và sự điều khiển cầu khi đánh sẽ khác nhau.

***  Ngoài những yếu tố nói trên thì chúng tôi đưa ra thêm một số lời khuyên khác cho các bạn có cách chọn vợt cầu lông mới đúng nhất là:

+ Không nên mua vợt cầu lông theo thần tượng. Có thể bạn thích thần tượng đó, không ai cấm các bạn thần tượng ai cả, nhưng đối với vận động viên thì vợt cầu lông của họ toàn là những bản thửa riêng, được sản xuất riêng khác xa bản thương mại và những vận động viên tập luyện đến mức khả năng về kĩ thuật của họ là thượng thừa rồi, dân phong trào không thể so sánh được. Ví dụ nhiều bạn sẽ thích huyền thoại đơn nam Lindan của China và muốn được như anh ấy nên các bạn sẽ mua theo thần tượng cây vợt cầu lông Yonex Voltric Lindan Force nhưng các bạn đâu biết bản thương mại của các bạn khác với cây vợt cầu lông Yonex Voltric Lindan Force bản vận động viên mà Lindan đang đánh, cây vợt cầu lông của Lindan mặc dù thuộc dòng Voltric nhưng có chóp cán EB Cap của dòng Astrox đấy.

+ Những cảm nhận của người khác về cây vợt nào đó sẽ chỉ mang tính chất tham khảo. Nhiều bạn lên chợ cầu lông hay hỏi cây này cây kia có nặng hay không, có dễ thuần hay không, đánh đơn hay đánh đôi là thích hợp? Các bạn à, mỗi người có mỗi kĩ thuật riêng, lực tay riêng, lực tay của họ khoẻ hơn bạn, kĩ thuật tốt hơn bạn nên cầm những cây cứng và nặng thì họ kêu dễ đánh hay đánh hợp, dễ thuần, vợt không nặng lắm là điều hiển nhiên, nhưng khi bạn nghe theo mua về thì mới biết nó nặng và khó đánh bởi vì kĩ thuật và lực tay của bạn khác họ. Còn đánh đơn hay đôi là phụ thuộc vào khả năng của các bạn, nhiều bạn kêu Vợt cầu lông Yonex Doura Z Strike chuyên đơn nhưng các vận động viên vẫn mang vào đánh đôi ầm ầm đấy, vợt cầu lông Nanoflare 700, Vợt cầu lông Yonex Astrox 88S, Vợt cầu lông Yonex 88D nhiều người kêu chuyên đôi nhưng vận động viên vẫn mang vào đánh đơn đấy thôi. Không có cây nào chuyên đơn hay chuyên đôi cả, mỗi cây vợt cầu lông sẽ có những ưu và nhược điểm nhất định, nếu bạn hiểu được nó có ưu nhược như thế nào sẽ khắc phục được trong quá trình đánh nên quan trọng nhất vẫn là là cây vợt đó có hợp với bạn, khả năng của bạn và nội dung bạn đang đánh hay không mà thôi.

Nên tốt nhất, để có cách chọn vợt cầu lông mới, các bạn nên tìm hiểu kĩ và nắm được những thông số cơ bản như: cân nặng, chu vi cán cầm, điểm cân bằng, độ cứng và tham khảo thêm các yếu tố như đã phân tích ở trên để lựa chọn 1 cây vợt cầu lông phù hợp với bản thân mình. Các bạn mua vợt cầu lông cho chính bản thân các bạn đánh nên không cần phải nghe theo ai hay bắt chước theo idol nào cả vì khả năng của bản thân và khả năng kinh tế của mỗi người là khác nhau hoàn toàn. Cách tốt nhất là các bạn ra trực tiếp tại shop để cầm trực tiếp lựa chọn vì sẽ nghe được tư vấn từ shop, sẽ được cầm và cảm nhận trực tiếp cây vợt đó nặng hay nhẹ, cứng hay dẻo ra sao, có phù hợp với mình hay không, có vừa túi tiền hay không và hơn nữa là mua được hàng chính hãng, tránh trường hợp mua qua mạng bị lừa và bán đồ Fake.

Chúc các bạn lựa chọn được cây vợt cầu lông mình vừa ý.

Tác giả: Nhật Tân